ฉบับนี้เลยอยากจะมาสู่กันฟังถึงงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่จัดทำโดย THE ILLINOIS CPA SOCIETY ซึ่งแม้จะจัดทำไว้ตั้งแต่ปลายปี 2001 แต่ ก็ยังมีความทันสมัยอยู่เพราะเขาวิจัยเรื่อง THE FUTURE OF ACCOUNTING WHY YOU MAY WANT TO BE A CPA IN AN ACCOUNTING FIRM IN 2010 ซึ่งเป็นการทำนายทายทักว่าแนวโน้มในอนาคตของ การทำบัญชี พนักงานบัญชีและสำนักงานบัญชี จะเป็นอย่างไร โดยมีวัตถุประสงค์ ที่จะจำหน่ายจ่ายแจกเพื่อเป็นข้อมูลให้กับนักศึกษาที่กำลังจะวางแผน อนาคตของตัวเองว่าจะเลือกเรียนอะไรดี โดยเขาได้ทำการสัมภาษณ์ ผู้ที่มีชื่อเสียงและประสบการณ์ในวิชาชีพบัญชี กว่า 50 รายเกี่ยวกับ แนวโน้มและความเป็นไปได้ของบทบาทของนักบัญชีแห่งอนาคต โดยเขาได้มีมุมมองในด้านต่างๆ โดยสามารถสรุปประเด็นสำคัญๆ ได้ดังนี้
1. อนาคตของนักบัญชี บัญชีก็คือภาษาสากลที่สื่อให้รู้ถึงที่มา ที่ไปและผลลัพธ์ของเงิน ที่นำมาลงทุนในธุรกิจ โดยบทบาทเดิมของนักบัญชีที่จะใช้เวลาส่วน ใหญ่ของการทำงานในการบันทึกและปิดบัญชีจะถูกทดแทนด้วย เทคโนโลยีสมัยใหม่ นักบัญชีแห่งอนาคตจึงจะต้องปรับบทบาทไป เป็นผู้วิเคราะห์ตัวเลขทางบัญชีและสื่อสารให้ผู้เกี่ยวข้องทราบถึงผลของ การดำเนินงานภายใต้กลยุทธทางธุรกิจที่ได้ตัดสินใจกระทำไป ดังนั้น นักบัญชียุคใหม่จึงต้อง เก่งในการสื่อสารแบบที่สามารถเป็นผู้ประสาน สิบทิศกับบุคคลที่เกี่ยวข้องแบบ 360 องศา เป็นนักแก้ปัญหาตัวยง ก้าวทันอยู่ตลอดเวลากับความเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีสมัยใหม่ และต้องเชี่ยวชาญในกฎหมายบัญชีและภาษี
รูปแบบของการทำบัญชีนั้นจะเปลี่ยนไปจากการจัดทำรายงานแบบ รายปีหรือรายไตรมาสไปเป็นแบบ Real time การทำงานของนักบัญชี จะต้องสามารถเป็นที่ไว้วางใจได้ว่า รายงานทางบัญชีต่างๆ ที่จัดทำออก มานั้น ถูกต้อง ครบถ้วนทันการณ์
บัญชีคือกฎเกณฑ์ที่เป็นมาตรฐานสากล ที่มีนักบัญชีเป็นผู้ควบ คุมกฎ ทีทำให้องค์กรจัดทำรายงานให้เป็นไปตามมาตรฐานนั้นเพื่อ ให้เป็นที่เชื่อถือและไว้วางใจแก่ผู้ที่ต้องการใช้ข้อมูลนั้น พัฒนาการ ของการค้าเสรียิ่งจะทำให้บทบาทของนักบัญชีมีความสำคัญเพราะคงไม่ มีใครกล้านำเงินไปลงทุนในกิจการที่ไม่มั่นใจถึงความโปร่งใสของตัว เลขทางบัญชี
2. สภาพแวดล้อมในการทำงานของนักบัญชี แต่เดิมนั้น นักบัญชี ได้ชื่อว่าเป็นอาชีพหนึ่งถูกตั้งคำถามเกี่ยวกับ คุณภาพชีวิต เพราะมักจะต้องทำงานหนักและมีชั่วโมงการทำงานต่อ วันที่ยาวนานกว่าวิชาชีพอื่น รวมถึงการที่บ่อยครั้งอาจจะต้องทำงาน ในวันหยุดเพื่อให้งานเสร็จตามกำหนด
แต่ในอนาคตนั้นเนื่องจาก ธุรกิจต่างๆจะมองเห็นคุณค่าของการ ทำบัญชีมากขึ้น ดังนั้นนักบัญชีที่คุณภาพจะเป็นที่ต้องการและเกิดการ ขาดแคลน ธุรกิจต่างๆ ถ้าอยากได้นักบัญชีที่มีคุณภาพไว้ในองค์กร นั้น นอกเหนือจากข้อเสนอดีๆ เกี่ยวกับเงินเดือนและสวัสดิการที่ดีแล้ว ยังจะต้องยินยอมที่จะเพิ่มความยืดหยุ่นเรื่องเวลาและสถานที่ทำงาน โดยมองที่ผลสำเร็จของงานเป็นหลัก เพราะเทคโนโลยี่สมัยใหม่จะ ช่วย ให้เขาทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยไม่ต้องเข้ามานั่งทำงานในองค์กร แบบแปดโมงเช้าถึงห้าโมงเย็นอีกต่อไปคงจะพอมองเห็นได้ว่าแนวโน้ม ของพนักงานบัญชีแห่งอนาคตจะมีลักษณะการทำงานแบบ Subcontractor แทนที่การทำงานแบบพนักงานประจำ
สภาวะแบบนี้จะเกิดขึ้นในทุกองค์กรไม่เว้นแม้แต่ในธุรกิจสำนัก งานบัญชี ดังนั้นจึงย่อมจะมีผลกระทบไปถึงการคิดค่าธรรมเนียมการ ให้บริการของสำนักงานบัญชีที่จะต้องคำนึงถึงต้นทุนที่แพงขึ้น การคิด ค่าบริการตามชั่วโมงการให้บริการ จึงจะต้องเข้ามาแทนที่การให้บริการ แบบเหมาจ่ายแบบรายเดือน
3. แนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในกิจการที่เป็นสำนักงานบัญชี พัฒนาการของโลกที่เปลี่ยนจากอุตสาหกรรมผลิต สู่อุตสาหกรรม บริการ ผนวกกับภาวะการขาดแคลนและต้นทุนที่สูงขึ้นของนักบัญชี ที่มีคุณภาพจะทำให้สำนักงานบัญชีมีการปรับตัวในด้านต่างๆ ดังนี้
มีการแบ่งงานบัญชีออกเป็นขั้นตอนย่อยๆแบบสายการผลิต ของโรงงาน โดยให้ในแต่ละขั้นตอนนั้นมีลักษณะงานที่ง่ายจนสามารถ ใช้แรงงานจากแขนงอื่นที่มีต้นทุนต่ำกว่ามาทดแทนนักบัญชี แล้วเหลือ แต่ขั้นตอนที่สำคัญๆ เช่นการตรวจสอบและวิเคราะห์เท่านั้นที่ต้องอาศัย นักบัญชี
แทนที่จะเน้นแต่การรับทำบัญชีและจัดทำภาษี ที่เป็นรายได้ ประจำจากเดิม เพื่อความอยู่รอด และด้วยความไว้วางใจจากลูกค้า สำนักงานบัญชีจะมีการเพิ่มประเภทของการบริการแบบหลากหลาย เป็น One stop services ซึ่งอาจจะบริการที่เกี่ยวข้องกับบัญชีที่สามารถ ใช้คนในองค์กรทำได้ เช่น งานวางระบบบัญชีคอมพิวเตอร์ บริการ จัดทำ แผนธุรกิจเพื่อขอกู้เงิน หรืออาจจะเป็นงานที่สามารถ Outsource ออกไปให้ผู้อื่นทำให้อีกที เช่น บริการทางด้านกฎหมาย HR และ อื่นๆ อีกมากมาย
สรุปโดยรวม ได้ว่าแนวโน้มในอนาคตนั้น นักบัญชีที่มีคุณภาพ จะถูกมองอย่างมีคุณค่าเพราะทุกองค์กรจะให้ความสำคัญกับการทำบัญชี เพื่อการบริหาร นักบัญชีจะมีค่าตัวแพงขึ้นและมีอำนาจต่อรอง มีอิสระ ในชั่วโมงและสถานที่ทำงาน และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น คำว่ามีคุณภาพ คือ ความรู้ทางด้านบัญชี ภาษี ก้าวทันเทคโนโลยี มีจรรยาบรรณ สามารถวิเคราะห์ ให้คำปรึกษาและแก้ปัญหาให้กับ องค์กร มีมนุษยสัมพันธ์ดี สามารถประสานงานกับผู้เกี่ยวข้องรอบ ด้านได้อย่างมีประสิทธิภาพ